Aanbevelingen voor het doorontwikkelen van specialistische groepen
Om op zml-scholen leerlingen het onderwijs te bieden dat zij nodig hebben, bestaan er specialistische groepen. Welke ondersteuning krijgen deze leerlingen in deze groepen precies? En hoe geven onderwijsprofessionals dit het beste vorm? Dat onderzochten Joanne Boeschoten en Floor Bolling. In hun onderzoek Doelmatigheid trainingsgroepen in het vso zml doen zij aanbevelingen. De aanbevelingen vatten we samen in deze onderstaande handreiking.
Onderzoek specialistische groepen
Binnen het kader van passend onderwijs en inclusie, vroegen de bestuurders van het Kolom, Orion en het Samenwerkingsverband voortgezet onderwijs Amsterdam-Diemen om een wetenschappelijk onderbouwd onderzoek naar de effecten en de doelmatigheid van de specialistische groepen op de scholen.
Elke zml-school zet de specialistische groep anders in. Daardoor kunnen leerlingen soms niet thuisnabij naar school. Steeds meer leerlingen melden zich voor deze specialistische groepen aan. De groepen komen daardoor onder druk te staan. Daarbij blijven de meeste leerlingen hun hele schoolloopbaan in deze groepen. Hierdoor is er weinig doorstroom naar een vervolgplek zoals beschut werk of dagbesteding.
Om de knelpunten een vorm te geven, bieden de onderzoekers de volgende aanbevelingen
Het aanbod in reguliere groepen aanpassen, zodat meer leerlingen de lessen kunnen volgen. Hiervoor is nodig:
- Doorontwikkeling traumasensitief onderwijs.
- Wat in trainingsgroepen werkt ook inzetten in de reguliere groepen.
- Structurele inzet van het directe instructiemodel.
Om de werkwijze van de specialistische groepen goed door te voeren in de reguliere groepen, bieden de onderzoekers de volgende aandachtspunten.
- Nadenken over grootte van reguliere groepen (8-10 leerlingen) en aantal professionals op de groep: hoe kleiner de groep hoe effectiever aanpassingen kunnen worden ingezet bij deze doelgroep.
- In samenwerking met het so/sbo goed in kaart brengen welke groep leerlingen de school instroomt. Hier op voorhand het aanbod/indeling klassen op aanpassen.
Ook als de groep in het reguliere aanbod bestaat, zal er een groep leerlingen zijn die beter functioneert in een specialistische trainingsgroep. Voor deze leerlingen adviseren de onderzoekers na te denken over:
- Tijdelijk inzetten van trainingsgroepen aan de hand van bepaalde methodieken (zoals het fasemodel van VSO de Heldring i.s.m. Fibbe)
- Een “light” vorm van het includeren van leerlingen die in de trainingsgroepen zitten: tutorlezen
- Is tijdelijke inzet niet meer mogelijk voor een leerling? Nu blijven deze leerlingen vaak in trainingsgroep tot 18 of zelfs tot 20 terwijl dagbesteding mogelijk beter past. Overweeg eerder doorstromen richting dagbesteding.
Samenvatting onderzoek Trainingsgroepen
Lees meer
