Aanpak wapenbezit op scholen

Wat kun je als school doen bij (vermoedens van) wapenbezit? Wie zijn je partners? Hoe maak je goede veiligheidsafspraken? Welke tools en welk preventief aanbod zijn beschikbaar? En wat is de aard en achtergrond van het gegeven dat jongeren wapens bij zich dragen?

Het Samenwerkingsverband voortgezet onderwijs Amsterdam-Diemen organiseert deze bijeenkomst samen met het Actiecentrum Veiligheid en Zorg Amsterdam-Amstelland. De bijeenkomst is voor directeuren, zorg- en veiligheidscoördinatoren die in het Amsterdams voortgezet (speciaal) onderwijs werken.

Confrontatie

Wapens zijn verboden. Toch komen wapenbezit en heftige steekincidenten onder jongeren voor. Onderwijsprofessionals worden dan ook geconfronteerd met (vermoedens van) wapenbezit. Daarom zoeken scholen zoeken naar ondersteuning bij de aanpak van dit probleem.

Straatleven

Onder bepaalde groepen jongeren lijkt het dragen van een wapen genormaliseerd. In de meeste gevallen betreft dit een steekwapen. Er zijn ook signalen vanuit de praktijk dat het bezit van vuurwapens bij jongeren toeneemt. Een belangrijk deel van de problematiek omtrent wapens speelt zich in (afgesloten) onlineomgevingen af.

Handelingskader jongeren en wapens

In het document Handelingskader: Een leerling heeft een wapen, wat nu? vind je achtergrondinformatie over wapenbezit en randvoorwaarden voor effectieve interventies.

De handreiking Praten over wapenbezit: gespreksleidraad biedt handvatten om wapenbezit met een leerling bespreekbaar te maken en vervolgstappen te bepalen.

Vragen over de gespreksleidraad en de toepassing hiervan?

Stuur dan een mail naar Koen van Klinken van het schoolveiligheidsteam, Actiecentrum Veiligheid en Zorg.

Workshops

Tijdens de bijeenkomst nemen de genodigden deel aan 2 workshops naar keuze.

Workshop: Trends, signalen en handvatten voor onderwijspersoneel

Door: Gregory van Geene

Welk trendbeeld ziet de politie ziet onder jongeren? Hoe kun jij signalen waarnemen en hoe kun je als onderwijsmedewerker omgaan met wapenbezit onder leerlingen? Bel je bijvoorbeeld 112, schakel je een wijkagent in, of zijn er andere opties? Gregory van Geene neemt je na het beantwoorden van bovenstaande vragen ook graag mee in het soort wapens die agenten aantreffen onder jongeren.

Gregory van Geene is Netwerkspecialist in Amsterdam District Oost, voornamelijk Zuidoost. In mijn functie is hij veel in contact met informele partners die betrokken zijn bij jeugd. Ook is hij coördinator van de Educatief Programma Jeugd-lessen in stadsdeel Zuidoost. Gregory heeft zich gespecialiseerd in de Drillrap. Samen met de gemeente Amsterdam en het Openbaar Ministerie heeft hij hiervoor een aanpak ontwikkeld.

Workshop: Casusbespreking: Interpreteren van signalen, bereiken van jongeren en betrekken van ouders

Door: Virgil Tevreden

Op basis van een casus en de ervaringen van Stichting "Jongeren die het Kunnen en Eigenkracht" gaan we gezamenlijk kort in op de oorzaken en trends m.b.t. wapenbezit- en geweld. Daarnaast zal Virgil kort iets zeggen over hoe signalen te interpreteren om escalatie te voorkomen. We gaan wat dieper in op hoe je jongeren kunt bereiken, zodat ze vertellen wat er speelt. En bespreken we waarom en hoe we ouders kunnen betrekken. Hierbij licht Virgil ook de Bemiddelingspool toe en hoe deze ingezet kan worden.

Virgil Tevreden is oprichter van Stichting Jongeren Die het Kunnen en Eigenkracht jeugd en gezin. Hij is vader van drie kinderen en opgegroeid in Amsterdam Zuidoost. "Ik was op zeer jonge leeftijd al aan het begeleiden terwijl ik me daar niet van bewust was. Dit inspireerde mij en wilde ik graag voortzetten. Tijdens de opleiding Pedagogiek kwam ik voor een dilemma te staan. Meer jongeren begeleiden met het risico dat ik me niet volledig kan focussen op mijn opleiding. Of volledige focus op mijn opleiding met het risico dat ik de jongeren niet op de juiste manier kan begeleiden. Ik heb voor het eerste gekozen en de rest is geschiedenis…."

Workshop: Stigma’s en zelfreflectie

Door: Randell Thorpe

In deze workshop bespreken we kort de oorzaken en beweegredenen van wapenbezit en -geweld en de invloed van Corona. Centrale vraag hierin is: ‘Waar staat het wapen symbool voor?’ We gaan uitgebreid in op de Drillcultuur en stigma’s. Zelfreflectie is hierin belangrijk. Wat neem je als medeweker in het onderwijs mee in het contact met leerlingen? Denk hierbij aan je eigen waarden en normen, vooroordelen en gevoelens van onveiligheid. Hoe toets je je eigen perspectief aan feitelijke informatie?
Tot slot legt Randell Thorpe uit wie de Credible Messengers zijn en wat zij voor jou kunnen betekenen.

Randell Thorpe is een Credible Messenger, gespecialiseerd in mediation bij geweldsdelicten en de drill-problematiek. Hij verschuift de focus van jongeren van socialemedia naar real-life reflectie, benadrukt levenswaarde en gevolgen van gedrag. Hij stimuleert muzikaal talent bij  jongeren om dit als uitlaatklep voor emoties in te zetten en benadrukt niet-agressieve expressie.

Workshop: Controles in het Onderwijs

Door: Richard Borst en Wouter Zwijnenburg

De afgelopen jaren zien we regelmatig wapengerelateerde incidenten voorbijkomen in het nieuws. School is één van de schakels in de aanpak van dit probleem. Samenwerking met de externe partners als gemeente, politie, jongerenwerk is daarbij enorm belangrijk. Om zowel de leerlingen als het schoolpersoneel veilig te houden worden er op veel scholen al kluiscontroles gehouden. Niet zozeer om iets te vinden, maar vooral om een preventief signaal af te geven. Ook is er afgelopen schooljaar een pilot geweest in samenwerking met politie, gemeente en een aantal (vo/svo) scholen met een 100%’ controle. Daarbij is gebruik gemaakt van een mobiele detectiepoort en een snuffelhond. We nemen jullie tijdens deze workshop graag mee in dit verhaal en gaan samen in op de vraag: “Zijn controles nodig en niet meer weg te denken of kunnen we het binnen het onderwijs anders organiseren?”

Richard Borst is werkzaam voor Altra Educe. Vanuit zijn vorige baan als supervisor veiligheid en pedagogisch klimaat voor School2Care en ook binnen zijn huidige werkzaamheden als adviseur, trainer en projectbegeleider, is hij voornamelijk bezig met opdrachten op het thema Schoolveiligheid.   

Wouter Zwijnenburg werkt als teamleider Veiligheid op het Calandlyceum. Hij werkt dagelijks met verschillende interne en externe partners op het gebied van schoolveiligheid. Vanuit zijn vorige baan als jeugdcoördinator bij de politie heeft hij veel integraal samengewerkt met schoolbesturen, gemeente en andere partnerts binnen het werkveld. Deze kennis past hij toe om onderwerpen rondom het thema schoolveiligheid te verbeteren.

Workshop: Privacy en gegevensdeling bij (vermoedens van) wapenbezit bij jongeren

Door: Harry Nijkamp

In deze workshop gaan we in op de mogelijkheden van gegevensdeling bij (vermoedens) van wapenbezit van jongeren. De privacyregels in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) is hierbij leidend. Met wie mag school welke persoonsgegevens delen? Deelnemers ontvangen handvaten om in toekomstige situaties een zorgvuldige afweging te kunnen maken. We oefenen met enkele casussen van scholen die te maken hebben met wapenbezit of wapengeweld.

Harry Nijkamp is onderwijsjurist en adviseur binnen het onderwijs. Hij adviseert scholen en samenwerkingsverbanden op o.a. privacy gebied. Ook is hij auteur van het landelijk model privacy convenant onderwijs-jeugdhulp-gemeenten en adviseert hij het Steunpunt Passend Onderwijs op juridisch gebied.