Praktijkvoorbeeld

Meer leren, minder gedrag op het ABC Noorderlicht

Om het aantal les-uitsturen, verwijzingen en schorsingen terug te dringen, zet het Amsterdams Beroepscollege Noorderlicht een duurzame aanpak in: het aanleren van gedragsverwachtingen. Docenten vergroten zo hun expertise in het aanpakken van gedragsproblemen bij leerlingen. Het project richt zich op alle leerlingen en docenten uit de onderbouw.

geconcentreerd-werken-leerling-tafeltje-bb.jpg

Gedragsprogramma

School Wide Positive Behaviour Support (PBS) is het gedragsprogramma waar het ABC Noorderlicht schoolbreed al mee werkt. Orthopedagoog Willemijn Visser: “We wilden zo dicht mogelijk bij deze ruggengraat blijven. In dit nieuwe programma zijn de schoolbrede positief geformuleerde gedragsverwachtingen, erg belangrijk. Dat gaat over welk gedrag we op de verschillende plaatsen in de school graag van leerlingen willen zien.”

Rollenspel

Het aanleren van het gewenste gedrag bij alle leerlingen, komt niet vanzelf. Dat blijkt zowel uit onderzoek als uit de eigen ervaring van de medewerkers. Om dit gedrag actief te bevorderen maakte het team een programma met rollenspellen. Dit voerden ze in alle eerste klassen uit met de mentor en de dramadocent als begeleiders/trainers. Willemijn: “Aan de hand van deze basis, konden we vervolgens buiten deze rollenspelles, de leerlingen aanspreken op hun gedrag. En hen actief complimenteren met het gewenste gedrag wanneer zij dat lieten zien.

Check-in, check-out

De individuele leerling die moeite heeft om zich gewenst te gedragen, krijgt intensieve begeleiding van de BPO-er en orthopedagoog. De check-in, check-out procedure is een gedragsinterventie binnen het gedragsprogramma PBS.

De check-in, check-out kaart (doelenkaart) vormt de basis van de check-in,check-out procedure. De leerling krijgt aan het begin van de dag een doelenkaart. Hierop staan maximaal 3 positief geformuleerde doelen, bijvoorbeeld “Ik hou mijn handen en voeten bij mezelf”, “Ik heb de spullen bij me die ik nodig heb voor de les”, “Ik kijk en luister naar de docent”. Elke docent beoordeelt voor het betreffende lesuur hoe de leerling zich volgens zijn/haar doelen heeft gedragen. Aan het eind van de schooldag checkt de leerling uit bij de medewerker. Samen bespreken ze de dag. De leerling neemt de kaart ook mee naar huis om het met de ouder(s) nogmaals te bespreken. De ouders ondertekenen de kaart en de volgende schooldag brengt de leerling de kaart weer mee naar school en levert deze in bij de check-in medewerker.

Ouderbetrokkenheid

Ouders zijn actief betrokken in het check-in, check-out traject van hun kind. Zij hebben hier een belangrijke rol in omdat het aanzet om dagelijks de dag na te bespreken. Zij krijgen voorafgaand aan het traject een uitleg over de aanpak en hun rol daarin. Willemijn: "We zijn gedurende de 6 weken van het check-in, check-out traject intensief in contact met de ouders via app, mail en telefoon. Op die manier vormen we een pedagogisch vangnet om de leerling."

Trainingen

Het ABC Noorderlicht heeft naast de inzet klassenassistenten ook een sociale vaardigheidstraining (SOVA) en een Agression Replacement Training (ART) volgens de Goldstein methode. Deze effectieve methodiek omvat modeling, gedragsoefening, sociale bekrachtiging en transfer-training. Degenen die de methode volgt, ervaart meer autonomie, interne controle, accuraatheid van waarnemen en communiceren en tolerantie voor frustratie. Op deze manier zijn de leerlingen beter opgewassen tegen de eisen die het (dagelijkse) leven aan hen stelt.

Leerlingen krijgen verschillende vaardigheden aangeleerd waaronder: luisteren, iets bespreken, gevoelens van anderen begrijpen, op te komen voor je mening, uiten van je boosheid, en omgaan met kritiek.

Afname gedragsproblematiek

Door de inzet van bovenstaande elementen is een afname van gedragsproblematiek merkbaar: minder leerlingen zijn uit de klas gestuurd en er zijn minder schorsingen. De docenten hebben meer zelfvertrouwen, meer kennis en tools om situaties aan te gaan. In de toekomst wil het ABC Noorderlicht deze aanpak ook toepassen in de trajectklas.

Lees meer