Sfeerimpressie conferentie verborgen begaafdheid

Hoogbegaafd. Wat nu? – Sunny Bergman, Inge de Frank en leerlingen

We bekijken de trailer van de documentaire Hoogbegaafd. Wat nu? 

Op de drukbezochte informatiemarkt verspreidde verschillende organisaties hun informatie.
stichting iQ+, Koepel HB, LAB 020 & Netwerk, Binnenplaats, Het ABC, Day a Week School,  DNKRS, Bureau Talent, Onderwijs maak je samen en Eduprompt.

De vele gezichten van begaafdheid - Leonieke Bogaard en Sima de Bruyn-Daoud 

Het blijkt vaak moeilijk om hoogbegaafden, van welke achtergrond dan ook, het juiste onderwijsaanbod en de juiste begeleiding te geven zodat zij hun talenten ten volle kunnen ontplooien. Dit geldt nog sterker voor leerlingen met een bi-culturele of migratieachtergrond en/of leerlingen met een lage sociaaleconomische status (SES). Na een hobbelige zoektocht naar passend onderwijs zetten deze twee vrouwen, zelf moeders van kinderen met kenmerken van begaafdheid, stichting iQ-plus op. Zij organiseren activiteiten voor ouders en kinderen waar kennisdeling voorop staat. Hun voornaamste streven is om duidelijk te maken welke onbewust vooroordelen er leven en hoe dit de prestaties van kinderen beïnvloedt. “Leerlingen scoren naar de onderbewuste vooroordelen van de leerkracht. Zelfs als je negatieve stereotypen in je hoofd hebt, dan voelen de kinderen dat. Ze tonen aan de hand van cijfers en casussen aan dat vele doelgroepen extra aandacht verdienen. Een goed voorbeeld hiervan komt van een deelnemer aan deze workshop. Zij is een lerares op een vmbo-school. Haar collega’s vroegen haar waarom zij naar deze conferentie ging. Deze collega’s veronderstelden dat ‘die leerlingen toch niet bij ons zitten?’ De workshopleiders tonen aan dat 30% van de leerlingen met kenmerken van begaafdheid naar het vmbo gaat. Na een interessant gesprek tussen de deelnemers en de workshopleiders blijkt dat er veel te weinig tijd is: er valt nog zoveel te leren en te winnen.

Onderwijs aan dubbel bijzondere kinderen - Arianne Dobber en Cisca van Wattingen

Eerder op de dag ontroerde de dertienjarige goochelaar het publiek. Ja, elk kind heeft een talent dat een schijnwerper verdient. In de workshop ‘Onderwijs aan dubbel bijzondere kinderen’ stond het belang van een tweesporenbeleid voorop. Deze kinderen komen tot bloei als ze ondersteund én uitgedaagd worden, met een verrijkt en verdiept onderwijsaanbod. De film Brammetje Baas en een venndiagram over de overlap tussen begaafdheid, ADHD en ASS brachten het gesprek verder op gang. Een stevige pedagogische driehoek, genoeg tijd nemen om uit te zoeken wat werkt zijn voorwaarden voor passend onderwijs. Voorbij labels moeten we elke dag opnieuw breed kijken naar kinderen en samen zoeken naar de juiste vertaalslag van onderwijsbehoeften. Twee inspirerende projecten kwamen aan bod: MetalliQ, voor dubbel bijzondere kinderen in het speciaal onderwijs, en de plusklassen Project Dubbel Bijzonder in het reguliere primair onderwijs. Bij het samenwerkingsverband PO werken meerdere specialisten met kennis op het gebeid van dubbel bijzondere leerlingen.

Meisjes en begaafdheid – Maaike Goddijn

'Gifted girls are chameleons’ * 
 We dragen allemaal bewuste of onbewuste vooroordelen mee over wat als vrouwelijk of mannelijk is. Media versterken deze ideeën over genderrollen. Van jongs af aan komen we overal genderspecifieke boodschappen tegen, zoals in speelgoedwinkels waar roze en glitters domineren, 
We noemen meisjes vaker 'lief' en jongens 'stoer'. Dit beïnvloedt ons zelfbeeld. Meisjes met begaafde kenmerken ervaren dit ook. Om niet op te vallen en zich niet anders te voelen, blijven ze keurig binnen de kaders werken. Regelmatig hebben ze niet in de gaten dat ze een groot cognitief talent bezitten en verklaren ze hun eigen (school)successen door bijvoorbeeld hard werken of een makkelijke toets.
Wat kunnen scholen doen? Het is van cruciaal belang dat leerkrachten hoge, realistische verwachtingen hebben. Investeer in relaties, zodat zelfs de ogenschijnlijk "perfecte" meisjes zich gezien voelen en hun grote cognitieve potentie durven te tonen. Werk met rolmodellen of wees zelf een positief voorbeeld. Let ook op de taal die je gebruikt in de klas om (onbewuste) stereotiepe (gender)vooroordelen te verminderen.

De documentaire: Hoogbegaafd. Wat nu?

Deze ontroerende documentaire neemt ons mee in de belevingswereld van vijf Amsterdamse leerlingen. Het kijken door hun bril, helpt ons hen te begrijpen. Inge de Frank scoutte de leerlingen en had direct door wie ze waarom wilde hebben. Emma, om haar creatieve begaafdheid en hekel aan school. Kyan omdat hij ‘het’ zelf nog niet wist, Venny door haar bijzondere verhaal, Maxim omdat hij in de klas interessante vragen stelde en Aurora omdat ze gelijk een vurig betoog hield over waar zij allemaal tegenaan liep. 

Dit zijn de tips van deze leerlingen aan docenten:
Maxim vraagt om de kind als plant te zien en die water te geven zodat het gezien wordt. Venny vraagt docenten om meer openminded te zijn voor dat wat ze niet kennen. Kyan legt uit dat motivatie de kern is: hoe geef je een kind motivatie om te leren? Prikkelen en out of the box denken is het antwoord. Aurora vraagt om de leerling als uniek mens te zien. En, zegt Emma, “Zeg niet steeds tegen kinderen dat ze zo slim zijn… en zeg nooit tegen kinderen dat ze vervelend zijn, want dat zijn ze niet. Nooit.”